روش آزمون تعیین زمان نفوذپذیری پلیمر جاذب ( سوپر جاذب) SAP
۱ ـ هدف
هدف از تدوین این استاندارد ارائه روش آزمون برای تعیین زمان نفوذپذیری پلیمر جاذب ( سوپر جاذب یا SAP ) است .
۲ ـ دامنه کاربرد
این روش آزمون برای نمکهای پلی آکریلیک اسید دارای پیوندهای عرضی کاربرد دارد . این پلیمرها بنام پلیمرهای جاذب نامیده میشود .
۳ ـ اصول کلی
در این آزمون مدت زمان لازم برای جذب مقدار معینی مایع توسط پلیمر جاذب تحت فشار اندازه گیری میشود .
وزن معینی از پلیمر جاذب بطور یکنواخت و صاف داخل ظرف وسیله آزمون ( طبق شکل شماره ۱) پخش و نیروی معینی به آن اعمال میگردد . مایع آزمون طی چهار مرحله به ظرف اضافه می شود .
روش آزمون تعیین زمان نفوذپذیری سوپر جاذب
زمان نفوذپذیری از لحظه شروع افزایش مایع تا نفوذ کامل آن در پلیمر جاذب اندازه گیری میگردد . فاصله بین هر بار افزایش مایع سه دقیقه است .
-۴ وسایل و مواد لازم
۴-۱- لوازم
۴-۱-۱- ترازو با حساسیت ۰/۰۰۱ گرم
۴-۱-۲- ظرف پلاستیکی با قطر داخلی ۸/۲ سانتیمتر و عمق ۸ سانتیمتر
۴-۱-۳- صفحه پوشاننده ۳ ( طبق شکل ۱) با قطر ۸/۱ سانتیمتر , قطر داخلی لوله استوانهای صفحه پوشاننده ۲/۰۴ سانتیمتر , وزن کل صفحه پوشاننده ۹۵/۵ گرم .
۴-۱-۴- وزنه
۴-۱-۵- منسوج نبافته ۴ دایرهای شکل به قطر ۸ سانتیمتر
۴-۱-۶- ساعت ایستا و زمان سنج
۴-۱-۷- بشر : ۴ عدد ۵۰ میلی لیتری و یک عدد یک لیتری
۴-۱-۸- اسپاتول
۴-۱-۹- دستگاه PH متر
۴-۲- مواد شیمیائی لازم
۴-۲-۱- کلرید سدیم
۴-۲-۲- اسید استیک رقیق ( تقریبا ۳ درصد )
۴-۲-۳- هیدروکسید سدیم رقیق ( تقریبا ۳ درصد )
۴-۲-۴- آب مقطر
۵ ـ تهیه مایع آزمون
۹ گرم کلرید سدیم را درون یک بشر توزین نمائید و تا وزن ۱۰۰۰ گرم آب مقطر به آن اضافه کنید PH محلول را با استفاده از محلول اسید استیک رقیق و یا هیدروکسید سدیم رقیق روی ۶ تا ۶/۲ تنظیم نمائید .
۶ ـ نمونه برداری از پلیمر جاذب
نمونه پلیمر جاذب را کاملا مخلوط نمائید . آزمونه باید عاری از توده و ناخالصی باشد .
یادآوری ۱ ـ با استفاده از اسپاتول مقدار مورد نظر از پلیمر جاذب را برای توزین بردارید .
یادآوری ۲ ـ به منظور جلوگیری از جذب رطوبت توسط پلیمر جاذب , پس از برداشتن آزمونه فورا در ظرف حاوی پلیمر جاذب را بطور محکم ببندید .
یادآوری ۳ ـ در طول انجام آزمایش از وسایل حفاظت فردی مناسب ( عینک ـ دستکش ـ ماسک ) استفاده گردد .
۷ ـ روش آزمون
۷-۱- مقدار ۱/۶۴±۰/۰۰۵ گرم پلیمر جاذب را توزین و بطور صاف و یکنواخت داخل ظرف وسیله آزمون پخش نمائید .
۷-۲- منسوج نبافته را روی پلیمر جاذب قرار دهید .
۷-۳- صفحه پوشاننده دارای لوله استوانهای را روی لایه منسوج نبافته قرار دهید.
۷-۴- با استفاده از وزنه , فشارهای ۲۰ گرم بر سانتیمتر مربع و یا ۵۰ گرم بر سانتیمتر مربع را اعمال کنید وزنه را بگونهای قرار دهید که توزیع فشار بر سطح صفحه یکنواخت باشد . وزن صفحه پوشاننده باید در نظر گرفته شود .
۷-۵- در هر کدام از چهار بشر ۵۰ میلیلیتری مقدار ۲۰ گرم مایع آزمون بریزید.
۷-۶- همزمان با افزایش اولین ۲۰ گرم مایع آزمون به حفره استوانه صفحه پوشاننده ساعت ایستا و زمان سنج را بکار اندازید . زمان سنج را برای سه دقیقه تنظیم نمائید .
۷-۷- زمانی را که طی آن مایع آزمون کاملا در پلیمر جاذب نفوذ میکند را ثبت نمائید .
۷-۸- بعد از طی مدت ۳ دقیقه , دومین ۲۰ گرم مایع آزمون را اضافه نمائید و همزمان با آن ساعت ایستا و زمان سنج را بکار اندازید . پس از اینکه مایع آزمون کاملا در پلیمر جاذب نفوذ کرد زمان را ثبت نمائید .
۷-۹- آزمایش را تا افزایش چهارمین ۲۰ گرم مایع آزمون ادامه دهید .
یادآوری ۱ ـ اگر زمان نفوذ یکی از چهار مرحله افزایش مایع آزمون بیشتر از ۳ دقیقه طول بکشد آزمایش را باید متوقف نمائید .
یادآوری ۲ ـ برای اطمینان از صحت نتیجه آزمون , انجام آزمایش روی حداقل ۳ آزمونه ضروری است .
۸ ـ گزارش نتیجه آزمون
۸-۱- نوع پلیمر جاذب .
۸-۲- سازنده پلیمر جاذب .
۸-۳- زمان نفوذ , یک تا ۴ مرحله افزایش مایع آزمون ( ثانیه )