روش آزمون تعیین ارزش گردابی پلیمر جاذب ( زمان ژل شدن سوپر جاذب )
۱- هدف
هدف از تدوین این استاندارد ارائه روش آزمون برای تعیین مدت زمان حالت گردابی ( Vortex ) پلیمر جاذب است .
۲- دامنه کاربرد
این روش آزمون برای نمکهای پلی اکریلیک اسید دارای پیوندهای عرضی کاربرد دارد .
این پلیمرها بنام پلیمرهای جاذب یا سوپر جاذب نامیده میشود .
۳- اصول کلی
در این آزمون زمانی که لازم است تا پلیمر جاذب به حالت هیدروژل درآید تعیین می شود .
وزن معینی از پلیمر جاذب , خیلی سریع به درون بشر حاوی مایع آزمون که بر روی دستگاه به مزن مغناطیسی قرار دارد ریخته و همزمان با آن ساعت ایستا بکار انداخته می شود .
حالت گردابی حرکت پلیمر جاذب در بشر نمایان می گردد زمانی که حالت گردابی ناپدید شد ساعت ایستا متوقف و زمان خوانده می شود .
۴- وسایل و مواد لازم
۴-۱- لوازم
۴-۱-۱- بشر ۱۰۰ میلی لیتری کوتاه
۴-۱-۲- دستگاه بهمزن مغناطیسی دارای دور شمار .
۴-۱-۳- میله مغناطیسی به طول ۳ سانتی متر و قطر ۷ سانتی متر
۴-۱-۴- ترازو با حساسیت ۰/۰۱ گرم
۴-۱-۵- ساعت ایستا
۴-۱-۶- اسپاتول
۴-۱-۷- بشر یک لیتری
۴-۱-۸- دستگاه PH متر
۴-۲- مواد شیمیایی لازم
۴-۲-۱- کلرید سدیم
۴-۲-۲- اسید استیک رقیق ( تقریبا ۳ درصد )
۴-۲-۳- محلول هیدروکسید سدیم رقیق ( تقریبا ۳ درصد )
-۴-۲-۴ آب مقطر
۵- تهیه مایع آزمون
۹ گرم کلرید سدیم را درون یک بشر توزین نمائید و تا وزن ۱۰۰۰ گرم , آب مقطر به آن اضافه کنید PH محلول را با استفاده از اسید استیک رقیق و یا هیدروکسید سدیم رقیق روی ۶ تا ۶/۲ تنظیم نمائید .
۶- نمونه برداری از پلیمر جاذب
نمونه پلیمر جاذب را کاملا مخلوط نمائید . آزمونه باید عاری از توده و ناخالصی باشد .
یادآوری ۱) با استفاده از اسپاتول مقدار مورد نظر از پلیمر جاذب برای توزین بردارید .
یادآوری ۲) به منظور جلوگیری از جذب رطوبت توسط پلیمر جاذب , پس از برداشتن آزمونه فورا در ظرف حاوی پلیمر جاذب را به طور محکم ببندید .
یادآوری ۳) در طول انجام آزمایش از وسایل حفاظت فردی مناسب ( عینک – دستگش – ماسک ) استفاده گردد .
۷- روش آزمون
۷-۱- مقدار ۲ گرم پلیمر جاذب را توزین نمائید .
۷-۲- ۵۰ میلی لیتر از مایع آزمون را درون بشر ۱۰۰ میلی لیتری بریزید .
۷-۳- بشر را روی دستگاه بهمزن مغناطیسی قرار دهید .
۷-۴- دستگاه بهمزن مغناطیسی را روی m.p.r 600 تنظیم و روشن نمائید .
۷-۵- پودر جاذب توزین شده را خیلی سریع به محلول درون بشر اضافه نمائید و هم زمان ساعت ایستا را نیز حرکت اندازید و حالت گردابی را مشاهده نمائید (V1).
یادآوری : افزایش آزمونه به مایع آزمون به نحوی باشد که از تشکیل توده در بشر جلوگیری شود .
۷-۶- به محض توقف گرداب , ساعت ایستا را نیز خاموش نمائید (V2).
۷-۷- مدت زمان را ثبت نمائید .
۸- محاسبه نتیجه
فاصله زمانی از لحظه افزایش پلیمر جاذب به بشر تا زمان توقف گرداب ارزش گردابی پلیمر جاذب است .
V = V2 – V1
یادآوری : برای اطمینان از صحت نتیجه آزمون , انجام آزمایش روی حداقل سه آزمونه ضروری است .
۹- گزارش نتیجه آزمون
۹-۱- نوع پلیمر جاذب
۹-۲- سازنده پلیمر جاذب
۹-۳- ارزش گردابی ۴پلیمر جاذب ( ثانیه )
منبع سازمان ملی استاندارد ایران