راهکار مهم در کاهش مصرف آبیاری : تولید داخلی محصول هیدروژل (سوپر جاذب آب)

سوپر جاذب (سوپر جاذب آب) مواد اصلاح‌کننده جدیدی هستند که به تازگی کاربرد وسیعی پیدا کرده‌اند.

این هیدروژل ها ، پلیمرهایی به شدت آبدوست‌اند که ضمن برخورداری از سرعت و ظرفیت زیاد جذب آب، مانند آب انبارهای مینیاتوری عمل کرده و در موقع نیاز ریشه، به راحتی آب و مواد غذایی محلول در آب را در اختیار ریشه گیاه قرار می‌دهند.

مقدار آبی که در خاک ذخیره می‌شود به ظرفیت نگهداری رطوبت خاک نیز بستگی دارد.

پلیمرهای سوپر جاذب ضمن بالا بردن ظرفیت نگهداری آب در خاک‌های سبک می‌توانند مشکل نفوذ ناپذیری خاک‌های سنگین و مشکل شسته شوی سریع کودها و آلودگی آب‌های زیرزمینی را نیز برطرف می‌سازد.

 این سوپر جاذب ها از آنجا که با جذب سریع آب به میزان صدها برابر وزن خود به ژلی با دوام زیاد تبدیل می‌شوند، در کشاورزی و باغبانی، جنگل‌کاری، فضای سبز و نیز در تثبیت بیولوژیکی شن‌های روان، کنترل فرسایش خاک و کویر زدایی از جایگاه ویژه‌ای در دنیا برخوردار شده‌اند.

با اینکه سوپر جاذب ، تحت فشار هم قادر به نگهداری آب جذب کرده خود است، به محض نیاز ریشه، آب را به سهولت در اختیار آن قرار می‌دهد. سوپر جاذب با جذب سریع آب و حفظ آن، بازده جذب آب ناشی از بارندگی‌های پراکنده را بالا برده و در صورت آبیاری خاک، فواصل آبیاری را نیز افزایش می‌دهند.

 مقدار این افزایش به شرایط فیزیکی خاک، آب و هوای منطقه و میزان مصرف سوپر جاذب در خاک، بستگی دارد.

استفاده از سوپر جاذب در کاشت نشاء و نهال، تنش‌های رطوبتی را از بین برده و به سازگاری نباتات کاشته شده با محیط کمک می‌نماید.

 با توجه به pH نزدیک به خنثای سوپر جاذب که بین ۶ تا ۷ است، اثر سوء بر خاک نداشته و هیچ‌گونه سمیتی نیز ندارد.

سوپرجاذب ها پس از ۳ تا ۵ سال، بسته به نوع آن و ترکیب خاک، توسط میکرواورگانیزم‌ها تخریب می‌شوند و لذا آلودگی زیست‌محیطی ایجاد نمی‌کنند.

علاوه بر نگهداری آب، سوپر جاذب به علت تغییر حجم مداوم (انبساط به هنگام تورم و انقباض به هنگام از دست دادن آب) میزان هوا را در خاک افزایش می‌دهد.

 از مزایای سوپر جاذب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱- استفاده بهینه از آب (تا ۵۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی)

۲- استفاده بهینه از کود و سموم شیمیایی و پیشگیری از آلودگی آب‌های زیرزمینی

۳- جلوگیری از تنش‌های ناشی از نوسانات رطوبتی

۴- امکان کشت در مناطق بیابانی و کمک به بیابان‌زدایی و تثبیت شن‌های روان

۵- امکان کشت در سطوح شیب‌دار

 ۶- پرورش و انتقال نهال با تلفات کم

 ۷- بسترهای کشت قارچ ، هیدرو پو نیک . بسیاری موارد دیگر

میزان مصرف سوپر جاذب

روش کاربرد سوپر جاذب

   کاشت گیاه: سوپر جاذب  را با خاک اطراف ریشه مخلوط کنید، سپس چاله را با خاک پر و آبیاری کنید.

 گیاه کاشته شده: در اطراف گیاه ۵-۳ حفره با عمق مناسب (محدوده ریشه) حفر کرده و سوپر جاذب  را در آن‌ها بریزید، سپس آبیاری کرده و حفره‌ها را با خاک پرکنید.

انتقال نهال:  ریشه نهال را در بشکه حاوی سوپر جاذب  متورم فرو برده و بیرون آورید.

   زراعت:   سوپر جاذب  را به صورت نواری در ته شیارها ریخته و روی آن را با خاک بپوشانید، سپس آبیاری کنید.

   سوپر جاذب  را با دست یا کود پاش پخش کنید، سپس با ابزار مناسب (متناسب با عمق ریشه) در زیر خاک قرار دهید.

    چمن:   سوپر جاذب  را در عمق ۱۰ سانتی‌متری بستر کاشت چمن با دست یا کود پاش پخش کنید سپس روی آن را با خاک بپوشانید. پس از غلتک زدن بقیه مراحل کاشت را طبق معمول انجام دهید.

  قارچ: سوپر جاذب  را کاملا با خاک کشت مخلوط کرده، سپس تا حالت اشباع کامل آبیاری کنید.

رفع مشکلات کشاورزی

مدیریت آبیاری :

سوپر جاذب  ها با توجه به قدرت جذب بالایی که دارند پس از آبیاری یا بارندگی‌ها آب را جذب کرده و به تدریج بر حسب نیاز ریشه در اختیار گیاه قرار می‌دهند و با این کار دوره آبیاری را بین ۲۰ تا ۵۰% کاهش می‌دهد

فشردگی خاک :

یکی از مشکلات مهم در کشاورزی فشردگی خاک می‌باشد که می‌تواند سبب کاهش شدید محصول گردد و در صورتی که بخواهیم آن را بر طرف سازم باید هزینه‌های سنگینی را متحمل شویم

با استفاده از سوپر جاذب  ‌ها با توجه به انبساط و انقباضی که در اثر جذب و دفع آب دست می‌آورند سبب جلوگیری از فشردگی خاک می‌شوند و این مشکل حل می شود.

کمبود مواد غذایی :

یکی از عمده مشکلات بخش کشاورزی مبحث تغذیه نباتات می‌باشد . با توجه به اینکه هزینه‌های خرید و حمل و نقل کودها و همچنین هزینه‌های کارگری گزاف می‌باشد و سوپر جاذب  ها توانایی جذب عناصر غذایی را داشته و به تدریج در اختیار گیاه قرار می‌دهند .

این ویژگی سوپر جاذب علاوه بر صرفه جویی در مصرف کود و در نتیجه کاهش هزینه‌ها سبب شده کود در منطقه موثر ریشه قرار گیرد و باعث افزایش راندمان محصول گردد .

به علاوه سوپر جاذب  از شسته شدن کودهای شیمیایی و آلودگی آب‌های زیرزمینی نیز جلوگیری می‌کند .

تبخیر و روان آب :

سوپر جاذب  ها با جذب سریع آب سبب کاهش تبخیر آن شده و همچنین با توجه به افزایش نفوذپذیری خاک از ایجاد روان آب‌ها به شکل موثری می‌کاهد

شیب تند :

از مشکلات زمین‌هایی که شیب تند دارند این است که قادر به نگهداری آب در خودشان نمی‌باشند و در نتیجه کشت و کار دران مشکل می‌شود

با استفاده از سوپر جاذب  ها با توجه به نگهداری آب در منطقه  موثر ریشه باعث شده تا بتوانیم حتی در زمین‌های شیب دار نیز اقدام به کشت گیاهان نماییم

فرسایش :

فرسایش بادی و آبی سالانه میلیون‌ها تن خاک حاصلخیز را از مزارع ایران جا بجا کرده و خسارت شدید را بر اقتصاد کشاورزی کشور وارد می‌کند

در حالی که استفاده از سوپر جاذب ها با توجه به داشتن رطوبت دائمی از فرسایش بادی جلوگیری کرده و با افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به آب از ایجاد روان آب‌ها و فرسایش آبی نیز جلوگیری به عمل می‌آورد .

افزایش بازدهی :

سوپر جاذب ها با قابلیت نگهداری رطوبت و مواد غذایی در منطقه موثر ریشه سبب افزایش محصول بین ۱۷% تا ۵۵% می‌شوند

افزایش بازده اقتصادی:

سوپر جاذب ها به جهت افزایش بازدهی و کیفیت محصولات تولیدی و همچنین کاهش هزینه‌های آبیاری ، جلوگیری از فرسایش ، جلوگیری از فشردگی خاک و … سبب افزایش بازده اقتصادی می‌گردد

رفع مشکلات فضای سبز

خشکی ، استرس و گرما : از بزرگ‌ترین مشکلات در فضای سبز نیاز آبی گیاهان و ایجاد استرس و شوک در اثر گرما و خشکی می‌باشد که باعث شده گیاه سرسبزی و شادابی خودشان را از دست بدهند و استفاده از سوپر جاذب ها باعث شده تا سرسبزی و شادابی گیاهان حفظ گردد چرا که رطوبت کافی و هم مواد غذایی مناسبی را در اختیار گیاه قرار می‌دهد .

ناتوانی در نگهداری مواد غذایی در منطقه ریشه : مشکلات تغذیه گیاهان این هست که بر اثر آبیاری مواد غذایی شسته شده و به طبقات پایین رفته و از دسترس گیاه خارج می‌شود . استفاده از سوپر جاذب ها باعث شده تا با جذب مواد غذایی و آزاد کردن آن‌ها به تدریج نقش موثری در کاهش عناصر غذایی در منطقه موثر ریشه داشته باشد

زهکشی زیاد و عدم یکنواختی رطوبت : در خاک‌های شنی مشکل اصلی زهکشی بالای خاک و در نتیجه کاهش دوره آبیاری است که سبب افزایش هزینه‌ها می‌گردد و سوپر جاذب ها با جذب آب و دفع آن بسته به نیاز ریشه باعث شده رطوبت به شکل یکنواختی در خاک پخش شده و از خشک شدن سریع آن جلوگیری می‌کند .

کمبود نیتروژن

رشد قارچ : به دلیل اینکه در فضای سبز به خصوص چمن کاری رطوبت زیاد است امکان به وجود آمدن قارچ‌ها نیز می‌باشد در حالی که استفاده از سوپر جاذب ها به دلیل نگهداری رطوبت اضافی اجازه نمی‌دهد قارچ‌ها و دیگر رستنی‌های مزاحم با استفاده از این رطوبت اضافی مشکلاتی را برای گیاه اصلی به وجود آورند .

هزینه بالای آبیاری : فضاهای سبز و به خصوص مناطق چمن کاری و گل‌ها به آبیاری زیادی نیاز دارند و گاهی لازم است تا چندین نوبت در روز آبیاری صورت گیرد و این در حالی است که استفاده از سوپر جاذب ها سبب کاهش دوره آبیاری شده که تا حدود زیادی در هزینه کارگری صرفه جویی خواهد کرد .

فشرده شدن خاک

فعالیت نامطلوب باکتری‌ها و کاهش رشد ریشه : موجودات به شیاری در خاک وجود دارند که برای رشد ریشه و در نتیجه رشد بهتر گیاه مفید هستند ، این موجودات ذره بینی و همچنین خود ریشه برای رشد و گسترش به اکسیژن کافی نیاز دارند و استفاده از سوپر جاذب ها با توجه به انبساط و انقباضی که در اثر جذب و دفع مکرر آب دارد سبب ایجاد فضاهای مناسبی و زهکشی مطلوب و در نتیجه افزایش میزان هوادهی خاک شده و به این وسیله در رشد باکتری‌های مفید ریشه گیاه موثر است .