سوپر جاذب چيست ؟
يک پلیمر افزودني خاک است که آب و مواد غذايي را جذب و نگهداری مي کند و با بستر کشت همراه گشته و به رشد مطلوب گياه ، کاهش مصرف آب و هزينه هاي آبياري کمک مي نمايد.
اساس ساخت اين پليمر از مواد آلي بوده و به صورت مصنوعي توليد مي گردند از پلي اکريلات پتاسيم و کوپلميرهاي پلي اکريل آميد ساخته شده است .
از ويژگي منحصر به فرد سوپر جاذب بالا بودن ظرفيت جذب آب و حفظ حتی در شرایط تحت فشار است.
سوپر جاذب کشاورزی پس از استفاده مستمر ، در خاک کشت هيچگونه تغييري ايجاد نمي نمايد و گياهان ، ارگانيسم هاي زنده خاک يا آب سطحي را آلوده نمي سازند.
مطالعات توسط سازمان کشورهای مختلف نشان داده که استفاده از سوپر جاذب هيچگونه عوارضي براي انسان ، گياه و خاک و محيط زيست ندارد اين مواد تقريباً 500 – 200 برابر وزن خود آب جذب مي کنند.
در اين حال پس از آبگيري دانه هاي خشک مواد سوپر جاذب ژل دانه دانه بوجود مي آورند با استفاده از اين پليمر مي توان دور آبياري را افزايش داد .
پلیمر جاذب شامل سه نوع کاتيون ، آنيوني و خنثي مي باشد که در کشاورزي نوع آنيوني آن با داشتن بار منفي مورد توجه مي باشد .
سوپر جاذب هاي آنيوني با دارا بودن قابليت بالاي ظرفيت کاتيوني قادرند علاوه بر جذب مقادير قابل توجهي آب ،کاتيونهاي موثر و مفيد در رشد گياه را در خود جذب کنند و ضمن جلوگيري از هدر رفتن آنها در موقع لزوم آنها را در اختيار گياه قرار دهند.
پودر جاذب بي بو ، بي رنگ و بدون خاصيت آلايندگي خاک ، آب و بافت گياهي مي باشند.
مزاياي استفاده از پليمرهاي سوپر جاذب در کشاورزي:
• افزايش ظرفيت حفظ آب و مواد غذايي خاک براي مدت طولاني
• کاهش تعداد نوبتهاي آبياري تا حد 50 درصد
• مصرف يکنواخت آب براي گياهان
• رشد سريع تر و مطلوب تر ريشه با ذخيره مواد غذايي
• کاهش شستشو آب و مواد غذايي موجود در خاک
• کاهش هزينه هاي آبياري
• فراهم نمودن رطوبت پوسته خاک
• بالا بردن ظرفيت تبادلي سوپر جاذب ها و تبادل کاتيوني در خاک
• به حداکثر رساندن پتانسيل توليد محصول
• رشد سريع تر و سالم تر گياهان مخصوصاً در مناطق بسيار گرم و خشک
• مصرف بهينه کودهاي شيميايي
• محافظت ريشه هاي روي خاک در برابر خشک شدن در زمان حمل و نقل و انبار کردن نهال ها
• هوا دهي بهتر در خاک
• امکان کشت در مناطق بياباني و سطوح شيب دار
• افزايش فعاليت و تکثير قارچهاي مايکوريزا
• ثبات و اثر طولاني سوپر جاذب
• تقويت حالت تخلخل ، تغذيه پذيري و ثبات ساختار کشت
مقدار کاربرد سوپر جاذب ها
مقدار کاربرد آن بستگي به نوع سوپر جاذب ، بافت ، خاک ، گونه گياهي و شرايط اقليمي منطقه دارد .
خاک رسي به دليل دارا بودن درصد بالاتري خلل و فرج زير نياز کمتري به سوپرجاذب نسبت به خاک شني و لومي دارد .
بنابراين خاک شني به دليل قابليت نگهداري آب کمتر عکس العملي بهتري نسبت به خاک رسي در مقابل کاربرد سوپر جاذب نشان داده ، در نتيجه ميزان کاربرد آن در خاکهاي رسي کمتر از خاکهاي لومي و شني است
مقدار مصرف آن در خاکهاي نواحي گرم و خشک به مراتب بيشتر از نواحي مرطوب و خشک مي باشد
کاربردآن در نواحي مرطوب عمدتاً در گياهان مستقر در شيب ها توصيه مي شود . ميزان کاربرد براي گياهان آبدوست بيشتر از خشکي دوست است.
کاربرد بيش از حد آن توصيه نشده زيرا اين ماده در اثر جذب آب متورم مي شود و ممکن است موجب خروج ريشه ها و گياه از خاک شود.
لازم به ذکر است که روش کاربرد سوپر جاذب تأثير به سزايي روي ميزان مصرف آن به خصوص تحت شرايط مزرعه اي دارد .
به هر حال کاربرد اين مواد بسته به شرايط مختلف مي تواند نياز آبياري را تا 50 درصد کاهش دهد.
روش استفاده از سوپر جاذب ها
پليمر سوپر جاذب مي تواند به روش چال کود ( درون گودالي ) ، نواري و اختلاط کامل با خاک به کار روند .