تنش خشکی و شوری یکی از مهمترین مشکلات تولید گیاهان به خصوص گیاهان زراعی، در مناطق خشک و نیمهخشک جهان نظیر ایران است.
استفاده از برخی مواد افزونی نظیر پلیمرهای سوپرجاذب میتواند مانع از تنشهای رطوبتی در این مناطق شود.
به منظور بررسی تأثیر کاربرد هیدروژلهای سوپرجاذب در کاهش اثرات سو ناشی از خشکی و شوری بر عملکرد گیاه یونجه و معرفی مناسبترین میزان مصرف سوپرجاذب برای کشت این گیاه در شرایط شور، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی بهصورت فاکتوریل با سه تکرار، در مرکز ملی تحقیقات شوری استان یزد انجام شد. هیدروژل سوپرجاذبA۲۰۰ در سه سطح (۰، ۳/۰ و ۶/۰) گرم در کیلوگرم خاک، و دور آبیاری در چهار سطح (۳، ۶، ۹ و ۱۲) روزه، در نظر گرفته شد.
نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای هیدروژل سوپرجاذب و فاصله دور آبیاری بر وزن تر و خشک یونجه (به جز بر وزن خشک علوفه برداشت شده در چین دوم) در تمام چینهای برداشت شده معنیدار بود.
لیکن، اثر برهمکنش تیمارهای فوق تنها بر وزن تر و خشک علوفه برداشت شده یونجه در چین های اول و چهارم معنیدار شد. اثر سوپرجاذب بر صفات مقدار نسبی آب، شاخص کلروفیل، دمای برگ، وزن ریشه معنیدار شد.
اثر تیمار دور آبیاری نیز بر صفات مقدار نسبی آب، دمای برگ، شوری نهایی، ارتفاع بوته و راندمان آب مصرفی در سطح ۵ و ۱% معنیدار شد. لیکن، اثر برهمکنش تیمارهای سوپرجاذب و دور آبیاری بر هیچ کدام از صفات اندازه گیری شده (به جزء شاخص کلروفیل در سطح پنج درصد) معنیدار نبود.
بنابراین استفاده از هیدروژل سوپرجاذب میتواند باعث افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک، کاهش اثرات نامطلوب آب شور و بهبود شاخصهای رشد گیاه یونجه شامل افزایش زیست توده گیاه، و محتوای کلروفیل برگ شود.
دورهای بسیار کوتاه آب نیز، هرچند در کوتاه مدت اثرات مطلوبی را نشان میدهد و باعث دسترسی بیشتر گیاه به آب و شتشوی املاح از خاک میشود. لیکن، در بلند مدت باعث تجمع املاح در لایه های پایینی خاک میگردد.
به نظر میرسد دورهای آبیاری نبایستی بسیار کوتاه باشد که گیاه با تجمع نمک مواجه شود و نه بسیار طولانی که گیاه با کمبود آب روبرو شود.
با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، برای دستیابی به مناسبترین علوفه یونجه و کاهش اثرات مخرب تنش شوری بر علوفه یونجه، کاربرد ۳/۰ گرم در کیلوگرم خاک هیدروژل سوپرجاذب و دور آبیاری شش روز یکبار در شرایط مشابه با پژوهش حاضر، قابل توصیه است.
article_4e5b9daf-9d76-4027-8f1a-2ae79b4634bc-yonje